رنگ خوراکی یک ماده افزودنی است که برای جذاب تر کردن غذاها و ترغیب مصرف کنندگان مورد استفاده قرار می گیرد.شامل رنگ یا رنگدانه ای است که به غذا یا نوشیدنی ها رنگ می دهد.رنگ غذا به صورت مایع، پودر، ژل و خمیر وجود دارد و در تولید غذای تجاری و هم در پخت و پز خانگی استفاده می شود. از مواد خوراکی همچنین در انواع برنامه های غیر غذایی از جمله مواد آرایشی ، دارویی ، پروژه های صنایع دستی خانگی و دستگاه های پزشکی استفاده می شوند.
برای کسب اطلاعات بیشتر در این رابطه با ما در نشریه جهان شیمی فیزیک همراه باشید.رنگ مولکولی است که طول موج های خاصی از نور مرئی را جذب می کند و باقی را منتقل یا منعکس می کند در حالی که رنگ دهندگی حاصل فعالیت مولکول رنگ است. رنگ خوراکی طبیعی ، رنگدانه یا هر ماده دیگری است که از گیاهان ، مواد معدنی یا جانوران بدست می آید که قادر به رنگ آمیزی مواد غذایی باشد .
این رنگ ها از منابع مختلفی مانند دانه ها ، میوه ها ، سبزیجات ، جلبک ها و حشرات بدست می آیند و در غلظت بسیار کم وجود دارند در نتیجه استخراج آنها گران است و نسبت به تغییرات محیطی بسیار حساس هستند.
دلیل استفاده از رنگ خوراکی چیست؟
در صنایع غذایی رنگ از اهمیت بالایی برخوردار است بنابراین برای بدست آوردن رنگ، ترکیبات خاصی را با طعم های خاص مخلوط می کنند و رنگ غذا را درست می کنند تا عطر و طعم خوراکی ها و نوشیدنی ها را تغییر دهند.این رنگ ها برای افزایش جذابیت و اشتها آوری و یا افزودن رنگ به غذاهایی که در معرض نور ، هوا ، درجه حرارت ، رطوبت و شرایط ذخیره سازی رنگ خود را از دست داده اند، مورد استفاده قرار می گیرند.
رنگ خوراکی می تواند تغییرات طبیعی رنگ مواد غذایی را اصلاح کنند ، رنگ هایی که به طور طبیعی وجود دارند را تقویت کند و آنها بیش از پیش در معرض دید مصرف کنندگان قرار دهد.
انواع رنگ خوراکی
رنگ خوراکی مصنوعی
رنگ های مصنوعی از ترکیبات شیمیایی تولید می شوند و انواع آنها را می توان در انواع آب نبات و شکلات و نوشیدنی ها یافت. تحقیقات صورت گرفته بر روی این رنگ ها نشان داده است که مصرف آنها در کودکان باعث بیش فعالی و بی قراری شده و در برخی مواقع باعث کاهش رشد و قدرت تمرکز آنها می شود.واکنش های آلرژیک در بزرگسالان و کاهش ضریب هوشی در کودکان نیز برخی دیگر از اثرات مضر این مواد شیمیایی هستند به همین دلیل مصرف برخی از آنها در بسیاری از کشورها ممنوع شده است.
رنگ خوراکی طبیعی
این رنگ ها اغلب از گیاهان مشتق می شوند و هیچ تاثیر سویی بر سلامتی ندارند برعکس این ترکیبات به دلیل داشتن ترکیبات آنتی اکسیدان برای بدن مفید هم هستند. از بین رنگ های طبیعی می توان به رنگ نارنجی کاروتن در هویج ، رنگ بنفش کلم قرمز ، رنگ سبز اسفناج ، رنگ قرمز لبو ، رنگ زرد زردچوبه و سایر رنگ های طبیعی اشاره کرد. این رنگ ها طی یک پروسه استخراج سخت بدست آمده و در صنایع غذایی مورد استفاده قرار می گیرند و مانند میوه ها و سبزیجات سرشار از ترکیبات مفید برای بدن هستند.اکثر رنگهای طبیعی می توانند در روغن حل شوند اما در آب حل نمی شوند.